Stichting Time Design: Nachtwerk is niet zonder risico’s
De mens is geen nachtdier. Het bioritme wordt verstoord door onregelmatige arbeid, en ook slapen nachtwerkers korter en slechter.
Ruim 1 miljoen mensen werken ‘s nachts. In fabrieken, drukkerijen, bakkerijen, aan de weg, bij de politie, de luchtvaart, in de noodopvang, ziekenhuizen en horeca. Dat kan allerlei schadelijke gevolgen hebben, zowel fysiek als psychisch. Tijdens de Nacht van de Arbeid die vannacht plaatsvindt, wordt hier aandacht voor gevraagd.
Werknemers die ’s nachts werken hebben vaker slaapproblemen, weet Stichting Time Design die de Nacht van de Arbeid organiseert. Overdag slapen geeft namelijk minder rust, doordat het niet donker is en er meer geluid is. De slaap wordt vaker onderbroken. Mensen slapen ook vaak korter dan eigenlijk nodig is, omdat ze overdag toch ook wat willen doen.
Door een verstoring van het bioritme lopen mensen die regelmatig diensten hebben na 24 uur ook een verhoogd risico op allerlei ernstige aandoeningen, zoals maag- en darmklachten, stress, hoge bloeddruk en depressiviteit. Sommige onderzoeken reppen zelfs van kanker. Maar in hoeverre deze aandoeningen inderdaad ontstaan door nachtarbeid staat niet vast, weet Sonja Smits, adviseur bij de arbodienst Zorg van de Zaak.
Bioritme verstoord
Het oorzakelijk verband tussen een ziekte en ’s nachts werken is namelijk lastig aan te tonen. “Er is wel genoeg reden om nachtwerk aan te merken als een risicofactor”, aldus Smits. “De verstoring van het bioritme tast namelijk essentiële lichaamsprocessen aan, zoals het regelen van de hormoonspiegels, lichaamstemperatuur en urineproductie.”
Daarom schrijft de Arbowet een aantal spelregels voor. Als een nachtdienst eindigt na 2.00 uur dan is een rusttijd van 14 uur verplicht. Er mogen maximaal zeven nachten achter elkaar worden gewerkt. Tenzij er in een cao is afgesproken dat acht nachten ook mag. En na een reeks nachtdiensten mag er 46 uur niet worden gewerkt.
Smits: “De meeste winst kan een bedrijf en het personeel halen door gezond gedrag. Een gezonde leefstijl is voor deze groep heel belangrijk.” Time Design adviseert om voordat de nachtdienst begint een warme maaltijd te nuttigen, en na het werk niet meer dan een licht ontbijt, zoals muesli. Ga dus geen pasta of aardappelen met vlees en groente in de ochtend eten, dan raakt het lichaam nog meer in de war.
Het meest genoemde advies? Probeer zo min mogelijk nachtdiensten te draaien. Wettelijk zijn 120 nachtdiensten per jaar toegestaan. En er zijn mensen die er nog veel meer zouden willen draaien. Want ondanks alle nadelen voor de gezondheid is nachtwerk nog bij best veel mensen populair, vooral vanwege de toeslagen. Het inkomen ligt flink hoger dan bij hetzelfde werk overdag.
Terug naar nieuwsoverzicht